موضوعات: "آموزش پژوهش" یا "اصول و مهارت های پایان نامه نویسی" یا "رموز پژوهشگری" یا "فنون مقاله نویسی" یا "نویسندگی"

اصول و مهارت هاي پايان نامه نويسي

نوشته شده توسطمعاونت پژوهش حوزه علمیه الزهرا(سلام الله علیها) شه 10ام تیر, 1397

 

كتاب اصول و مهارت هاي پايان نامه نوسي سيد حسين اسحاقي شامل پيش نيازهاي و بايسته هاي پايان نامه، آماده سازي طرح تحقيق، عملياتي كردن طرح تحقيق اصول و نقد و ارزيابي و آسب شناسي پايان نامه است. اين كتاب مي تواند راهنماي خوبي براي طلاب جهت تدوين پايانامه ها و تحقيقات پاياني آنها باشد.

براي دانلود اينجا كليك كنيد

نيازسنجي پژوهشي

نوشته شده توسطمعاونت پژوهش حوزه علمیه الزهرا(سلام الله علیها) شه 9ام تیر, 1397

 

رویکرد نیاز سنجی پژوهشی تعین اولویت های نیاز سنجی پژوهشی در عمل مستلزم به کار گیری رویکردهای متفاوتی است و از آنجا که ،نقش بارزی در جهت گیری فرآیند نیاز سنجی پژوهشی دارد، برجسته سازی رویکرد به کار گرفته شده از اهیمت زیادی برخوردار است. در عین حال ذکر این نکته بسیار حیاتی است که آنچه درعمل اتفاق می افتد، استفاده از ترکیبی از رویکردهای مختلف در فرآیند نیاز سنجی پژوهشی به جای استفاده از یک رویکرد انحصاری و خاص است. به طور کلی مهمترن رویکردهای نیاز سنجی پژوهشی را می توان به شرح زیر برشمرد:

1. رویکرد آسیب شناختی

2. رويكرد موضوعی( محتوایی)

3. رويكرد تقاضا محور-محور

4. رويكرد عرضه -محور

5. رويكرد نظامدار

رویکرد آسیب شناختی در این رویکرد ،مشکلات و آسیب های موجود در یک نظام مد نظر قرار می گیرد.به عبارت روشن تر نیازسنجی پژهشی جنبه معین و خاصی از یک موسسه، سازمان یا نظام را به منظور کشف مسائل عمده و راه حل های احتمتالی مورد بررسی قرار می دهد. نیاز سنجی پژوهشی در این رویکرد بیشتر از یک فرآیند علمی بهره می گیردکه در آن روابط بین متغییرهای مختلف در راستای حصول به هدف ها ونتیجه معین مورد بررسی و نقد قرار می گیرد.بنابراین رویکرد آسیب شناختی در نیاز سنجی پژوهشی نوعی فعالیت«مسئله یاب» است تا با باز تعریف آن به صورت موضوع یا موضوعات پژوهش ، زمینه حل و برطرف کردن آنها را فراهم می سازد. به دلیل رویکرد حاضر را «رویکرد حل مساله» در نیازسنجی پژوهشی نیز می نامند.

رویکرد موضوعی یا محتوایی عمدتا ماهیت، ساختار و شاخه های یک رشته موجود مبتنی است. به عبارات روشن تر این رویکرد از «ساختار دانش» و قلمرو های مختلف موجود در ذیل یک رشته علمی برای شناسایی موضوعات و عناوین تحقیقاتی محتلف و تعیین اولویت ها استفاده می کند. برای مثال حوزه تعلیم و تریبیت یا آموزش و پرورش، رشته های علمی شامل مدیریت ،روش تدریس و… است و هر یک از بین این رشته ها نیز دارای «قلمروهای عمده» هستند. برای مثال رشته مدیریت آموزشی دارای قلمروهای عمده ای نظیر نظارت، سازماندهی و برنامه ریزی و….. است که این قلمروها عمده که ساحتار رشته را تشکیل می دهند و در عین حال مرزهای رشته را تعریف می کنند می توانند به عنوان مبنای جهت شناسایی طرح های پژوهشی به کار می روند.تقدیم و تاخر این قلمروها نیز می تواند به عنوان مبنایی برای تقدم و تاخر طرح های تحقیقاتی یا تعیین اولویت های آنها به کار رود.

رویکرد عرضه-محور اساسا منابع پژوهشی يكي از مهمترین و اثر گذارترین عوامل نیاز سنجی پژوهشی محسوب می شود. از این رو برخی از الگوهای نیاز سنجی پژوهشی برمبنای در دسترس ،طرح ها و عناوین پژوهشی را برای اجرا انتخاب می کنند به عبارت روشن تر معیار عمده گزینش و یا در اولویت قرار دادن موضوعات پژوهشی، وجود منابع برای آنها است این رویکرد عمدتا برای «تخصیص منابع» در «سطح ملی» برای برنامه های پژوهشی عمده و یا برنامه های تحقیقاتی موسسات به كار گرفته می شود.

رويكرد نظامدار در این رویکرد نیاز سنجی پژوهشی عموما به عنوان فرآیند ارزیابی و مقایسه پژوهش های مختلف در نظر گرفته می شود که در پرتو آن باید ضمن تعریف اهداف، معیار ها و استاندار مناسب ،پروژهای مختلف مختلف تحقیقاتی با این معیار و استانداردها سنجیده شوند و نقش و کمک نسبی هر یک از پروژه به تحقیق اهداف تعیین شده به دقت ارزیابی شود و نهایتا بر مبنای مقایسه بازده و نتایج واقعی هر یک از پروژه ها، طرح ها ی مختلف اولویت بندی شوند. در عین حال«مطالعه امکان سنجی » یکی از مولفه های مهم این رویکرد تلقی می شود که در آن امکان اجرا یا عملی بودن هر یک از پروژه ها به عنون یک معیار اساسی مورد توجه قرار می گیرد.

رویکرد تقاضا-محور در این رویکرد، نیاز های پژوهشی رب مبنای چشم انداز شرکای عمده درون و برون نظام پژوهشی به ویژه مجریان و کاربران ترسیم می شود. این امر مستلزم آن است که از روش های مشارکتی و مشورتی در نیاز سنجی پژوهشی استفاده به عمل آید و یا اینکه مخاطبان و شرکای عمده آنقدر توانمند باشند که در خصوص نیاز سنجی اظهار نظر کنند. یافته های پژوهشی نشان می دهد که رویکرد مبتنی بر تقاضا محور عمدتا در سطوح پایین نیازسنجی پژوهشی مانند گزینش پروژه های تحقیقاتی با موفقیت بیشتری اجراشده است.

نوشتن و نویسندگی

نوشته شده توسطمعاونت پژوهش حوزه علمیه الزهرا(سلام الله علیها) شه 6ام تیر, 1397

سید حسن اسحاقی


نگارش یک کتاب علمی پرمخاطب نیازمند داشتن ایده ای پاک، تالیفی حرفه ای و عرضه ای مناسب است. نویسندگی،ترکیبی از آموزش و تجربه است و تجربه ی علمی، سهم مهمی در فخامت قلم دارد.برای دست یافتن به اینکه، چه باید نوشت؟، شناخت زمان، نیازهاو اولویت ها موثر است و حضور فکری، فیزیکی در جامعه به این شناخت کمک می کند. نکته آموزی از شیوه ی نویسندگان بزرگ و توجه به رموز و جاذبه های تولید آثار، بر توان قلمی ما می افزاید.

نویسنده کیست ؟ و نویسندگی چیست؟

اگر نویسندگی را به طور عام ، به معنای عمل کسی که می نویسد بگیریم، هر کس را که بنویسد باید او را نویسنده خواند. با این حال نویسندگی کار دشواری نیست.الفبا را باید شناخت و مختصر خطی باید داشت. و نویسنده، به کسی می گویند که کارش نویسندگی است؛؛ یعنی معانی و مطالبی در ذهن دارد که از آن سود یا لذتی عام برای خوانندگان حاصل می شود و آن معانی را به گونه ای می نیسد که همه به خواندن نوشته او رغبت می کنند و از آن لذت یا سود می برند.

تفاوت نویسنده با آدم عادی

 بین آدم عادی و نویسندگان، از جهات مختلف تمایز وجود دارد زا جمله:

1. هوشمندی و حساسیت 2.حس آگاهی بخشی 3.بی اعتنایی به موانع نویسندگی 4.اعتماد به نفس و احساس نویسندگی

شرایط نویسندگی

اگر چه ذوق و استعداد ذاتی فرد سهم عمده ای در موفقیت یک نویسنده دارد ، لیکن آنچه استعداد را به مرحله فعلیت و ظهور می رساند، همان تمرین مستمر است. ناگفته نماند که نویسندگی مقوله ای مشکوک و دارای مراتب است. هم به فرد که نامه ای می نویسد و هم به کسی که شی.اترین آثار ماندگار را گدید می آورد، نویسنده می گویند، اگر چه تفاوت بسیاری با هم دارند.

پس باید با «آموختن» و «تمرین عملی»، قابلیت ها و استعدادها را به فعلیت رساند تا آثار عمیق ، متین و درست پدید آورد.

ویژگی های نویسندگان خلاق

نویسندگان خلاق به طور معمول ویژگی ها متنوعی دارمد که منحصربه عرصه نویسندگی شان نمی شود؛ بلکه تمام ابعادشان را پوشش می دهد؛ از جمله:

نوآوری و دوستدار زندگی، کنجکاوی و افزون طلبی علمی ،خوش خو و دارای انگیزه رشد ، نقد پذیری و صداقت در ابراز نظر انسجام فکری و نظم  ،عدم نیاز به تحسین دیگران نسبت به خودشان ،استقلال داشتن و دوری از وابستگی و روابط داشتن،روحیه شاد و شادی و……

سید حسین اسحاقی ،آداب کتاب نویسی

روش مناسب ترجمه در پایان نامه ها و تحقیقات حوزوی

نوشته شده توسطمعاونت پژوهش حوزه علمیه الزهرا(سلام الله علیها) شه 29ام خرداد, 1397

طلاب حوزه های علمیه باید در کار ترجمه متون دینی به دو موضوع خاص توجه کنند:

ا. بافت و نظام متنی زبان مبدأ

مترجم باید در ترجمه دینی به نظام عناصر آشنا-ناآشنا و نیز چگونگی آرایش کلمات در داخل جملاتن توجه کای داشته باشد؛ چرا که کوچکترین تغییر در این عناصر منجر به تحریف پیام و دخالت در محتوای آن می شود  متون دینی به لحاظ ماهیت ویژه خود تحمل چنین تحریف و دخالتی را ندارند.

2.مسائل فرهنگی

به لحاظ اینکه مفاهیم این نوع متن ممکن است از نظر فرهنگی، ناهمگونی وسیعی با فرهنگ زبان مقصد داشته باشد، بر این اساس ممکن است مترجم در یافتن معادل در زبان مقصد برای اینگونه مفاهیم دچار مشکل  شود. برای فع این مشکل، مترجم باید توضیحاتی را در زیر نویس و به صورت حاشیه برای مطالب بیاورد تا بدون اینکه ضربه ای به متن اصلی بخورد، معنا واضح و روشن شود.

این امر به دلیل یکی نبودن بانک دانش مخاطبان اولیه و بانک اطلاعات مخاطبان زبان مقصد، اتفاق می افتد و بنابراین بر مترجم لازم است که بسیاری از اطلاعاتی را که نویسنده اصلی به صورت ضمنی باقی گذاشته است، با صراحت بیان کند، در عین حا باید بسیار دقت کند که با افزودن این گونه اطلاعات ، هدف نویسنده اصلی را دگرگون نکند.از این رواست که باید در توضیحات به صورت حاشیه نه درون متن اصلی آورده شود.

با توجه به آنچه گفته شد، طلاب باید در پایان نامه های خود می بایست از روش ترجمه اصطلاحی(در این ترجمه، مترجم در ساختارهای دستوری و انتخاب اقلام واژگان از شکل های طبیعی زبان مقصد استفاده می کند. اصل غالب این نوع ترجمه این است که معنای زبان مبدأ را به شکل طبیعی زبان مقصد مجددأ ارائه می کند.) استفاده کنند.

ترجمه و انواع آن

نوشته شده توسطمعاونت پژوهش حوزه علمیه الزهرا(سلام الله علیها) شه 28ام خرداد, 1397

ترجمه یکی از ارکان اصلی هر زبانی در جای خود یکی از اساسی ترین عوامل فرهنگ و تمدن هر جامعه به شمار می رود. ترجمه مهمترین وسایل ارتباط، انتقال و القاء افکار سازنده ملتها به یکدیگر است و اکنون که علم در تمام زمینه ها به سرعت در حال گسترش و پیشرفت است و دستیابی به تازه های علمی در جای جای جهان صورت می پذیرد، تنها راه بهره مندی از این تازه ها، ترجمه و برگردان این یافته های جدید به زبان هر ملت است. از این رو ترجمه لازمه بهبود زندگی اجتماعی، اقتصادی  صنعتی کشورها بوده و از جمله راه های بهره گیری از تجارب آنها در زمینه های مختلف علم وادب و صنعت وهنر است.

نکته قالب توجه در ترجمه این است که مترجم باید علت، هدف،مخاطب ترجمه، مسائل ، ضرویات و ارجحیت ها را مد نظر داشته باشد.تا با اولویت بندی هر کدام از آنها و در نظر گرفتن توانایی دانش خود اقدام به کار نماید.

ارئه تعریف دقیق و فنی از ترجمه کار ساده ای نیست. تعاریف متعددی از ترجمه انجام شده که غالبا کلی و نظری است. در کتب متعدد نویسندگان با ارائه تعاریف مختلف از مترجمان گوناگون سعی کرده اند تعریفی جامع  و فراگیر از ترجمه ارئه دهند که بعضی از آنها عبارتند از:

- فرآیند جایگزینی متنی زبان مبدأ به وسیله عناصر متنی زبان مقصد که طی آن مترجمه باید سعی کند با این عمل جایگزین سازی خود زمینه ای را فراهم بیاورد که در آن نویسنده اصلی و خواننده متن ترجمه با هم به تعامل  و تاثیر متقابل بپردازند.

-برگرداندن یک واژه، مطلب،متن، مفهوم یا اندیشه از زبانی به شکل زبان دیگر، به نحوی که حداکثر رسالت و حفاظت محتوای آن موضوع رعایت شود و در عین حال بری خواننده ای که به زبان او برگردانده شده، به بهترین شکل ممکن قابل فهم درک،،،فهم و بهره برداری باشد.

ترجمه بر اساس آنکه به شکل زبان مبدأ توجه داشته باشد یا به معنای آن، به سه نوع تقسیم می شود:

-ترجمه تحت اللفظی: ترجمه کلمه به کلمه است که اصولا معلول عدم آشنایی مترجم به هر زبان و کاربرد نادرست واژگان، اصطلاحات و عبارات اصطلاحی آنها می باشد.

-ترجمه اصطلاحی: در این ترجمه، مترجم در ساختارهای دستوری و انتخاب اقلام واژگان از شکل های طبیعی زبان مقصد استفاده می کند. اصل غالب این نوع ترجمه این است که معنای زبان مبدأ را به شکل طبیعی زبان مقصد مجددأ ارائه می کند.

-ترجمه آزاد: ترجمه ای که اطلاعاتی اضافه بر آنچه در متن مبدأ آمده به آن افزوده شده است  مترجم پیام متن مبدأ را صرف نظر از آرایش ردیفی زبان مبدأ به صورت آزاد در چهار چوب زبان مقصد ترجمه می کند. این نوع ترجمه برای انتقال علوم  و آموزش همگانی می تواند مناسب باشد و یا برای متونی که ترجمه آن غیر ممکن باشد؛ چرا که آسان ترین راه برای انتقال دانش به جویندگان آن، آسان سازی علم و حذف اصطلاحات پیچیده و نوشتن با قلمی روان و نثری گویا است که این امر جز از طریق ترجمه آزاد صورت نمی گیرد.

کاظم لطفی پور ساعدی، درآمدی به اصول و روش ترجمه

حسین هژیر بر نژاد آیین ترجمه