موضوع: "رموز پژوهشگری"

سرقت علمی

نوشته شده توسطمعاونت پژوهش حوزه علمیه الزهرا(سلام الله علیها) شه 24ام آذر, 1400

سرقت علمی

سرقت علمی شامل اقتباس(أخذ و به کارگیری)نزدیک افکار و الفاظ نویسنده دیگر،تناظر یک به یک در بیان اندیشه ها و شباهت های ساختاری در نوشتار یا انتساب ایده ها،فرآیندها،نتیجه ها یا کلمه های دیگران به خود، بدون ارجاع مناسب است.
ترجمه کل یا بخشی از آثار دیگران بدون کسب اجازه و معرفی آن به عنوان یک پژوهش اصیل از مصادیق سرقت علمی است.

اجاره ی علمی

پژوهشگر به جای آنکه خود به انجام پژوهش بپردازد،افرادی را برای این منظور بکار گیرد و خودش در فعالیت پژوهشی چندان تلاش نکند،سپس بعد از تحویل کار،با دخل و تصرف اندکی در پژوهش صورت گرفته،آن را به نام خود منتشر نماید.

 سرقت علمی از جمله تخلفات شایع مربوط به حوزه نگارش است و می‌توان آن را از مصادیق تقلب یا فریبکاری در پژوهش به شمار آورد.مبحث سرقت علمی دامنه گسترده‌ای را شامل می‌شود و تخلفات بسیاری را می‌توان از جمله مصادیق آن به حساب آورد.پژوهش‌های مختلف مصادیق متنوع و بسیاری را برای سرقت علمی ذکر کرده‌اند که با یک دسته‌بندی کلی انواع آن را به صورت زیر معرفی کرد:

 1. خود سرقتی علمی ( انتشار و ارسال چندگانه، پراکنده‌نگاری)؛

2.کپی برداری و نقل قول؛

 3.انتشار به زبان دیگر بدون توجه به قوانین چگونگی استفاده (ترجمه)؛

4.استناد ندادن و استناد نامتناسب؛

                                   زهره عباسیان،بررسی دانش،نگرش و عملکرد سردبیران نشریات علمی-پژوهشی،ص150

 

نيازسنجي پژوهشي

نوشته شده توسطمعاونت پژوهش حوزه علمیه الزهرا(سلام الله علیها) شه 9ام تیر, 1397

 

رویکرد نیاز سنجی پژوهشی تعین اولویت های نیاز سنجی پژوهشی در عمل مستلزم به کار گیری رویکردهای متفاوتی است و از آنجا که ،نقش بارزی در جهت گیری فرآیند نیاز سنجی پژوهشی دارد، برجسته سازی رویکرد به کار گرفته شده از اهیمت زیادی برخوردار است. در عین حال ذکر این نکته بسیار حیاتی است که آنچه درعمل اتفاق می افتد، استفاده از ترکیبی از رویکردهای مختلف در فرآیند نیاز سنجی پژوهشی به جای استفاده از یک رویکرد انحصاری و خاص است. به طور کلی مهمترن رویکردهای نیاز سنجی پژوهشی را می توان به شرح زیر برشمرد:

1. رویکرد آسیب شناختی

2. رويكرد موضوعی( محتوایی)

3. رويكرد تقاضا محور-محور

4. رويكرد عرضه -محور

5. رويكرد نظامدار

رویکرد آسیب شناختی در این رویکرد ،مشکلات و آسیب های موجود در یک نظام مد نظر قرار می گیرد.به عبارت روشن تر نیازسنجی پژهشی جنبه معین و خاصی از یک موسسه، سازمان یا نظام را به منظور کشف مسائل عمده و راه حل های احتمتالی مورد بررسی قرار می دهد. نیاز سنجی پژوهشی در این رویکرد بیشتر از یک فرآیند علمی بهره می گیردکه در آن روابط بین متغییرهای مختلف در راستای حصول به هدف ها ونتیجه معین مورد بررسی و نقد قرار می گیرد.بنابراین رویکرد آسیب شناختی در نیاز سنجی پژوهشی نوعی فعالیت«مسئله یاب» است تا با باز تعریف آن به صورت موضوع یا موضوعات پژوهش ، زمینه حل و برطرف کردن آنها را فراهم می سازد. به دلیل رویکرد حاضر را «رویکرد حل مساله» در نیازسنجی پژوهشی نیز می نامند.

رویکرد موضوعی یا محتوایی عمدتا ماهیت، ساختار و شاخه های یک رشته موجود مبتنی است. به عبارات روشن تر این رویکرد از «ساختار دانش» و قلمرو های مختلف موجود در ذیل یک رشته علمی برای شناسایی موضوعات و عناوین تحقیقاتی محتلف و تعیین اولویت ها استفاده می کند. برای مثال حوزه تعلیم و تریبیت یا آموزش و پرورش، رشته های علمی شامل مدیریت ،روش تدریس و… است و هر یک از بین این رشته ها نیز دارای «قلمروهای عمده» هستند. برای مثال رشته مدیریت آموزشی دارای قلمروهای عمده ای نظیر نظارت، سازماندهی و برنامه ریزی و….. است که این قلمروها عمده که ساحتار رشته را تشکیل می دهند و در عین حال مرزهای رشته را تعریف می کنند می توانند به عنوان مبنای جهت شناسایی طرح های پژوهشی به کار می روند.تقدیم و تاخر این قلمروها نیز می تواند به عنوان مبنایی برای تقدم و تاخر طرح های تحقیقاتی یا تعیین اولویت های آنها به کار رود.

رویکرد عرضه-محور اساسا منابع پژوهشی يكي از مهمترین و اثر گذارترین عوامل نیاز سنجی پژوهشی محسوب می شود. از این رو برخی از الگوهای نیاز سنجی پژوهشی برمبنای در دسترس ،طرح ها و عناوین پژوهشی را برای اجرا انتخاب می کنند به عبارت روشن تر معیار عمده گزینش و یا در اولویت قرار دادن موضوعات پژوهشی، وجود منابع برای آنها است این رویکرد عمدتا برای «تخصیص منابع» در «سطح ملی» برای برنامه های پژوهشی عمده و یا برنامه های تحقیقاتی موسسات به كار گرفته می شود.

رويكرد نظامدار در این رویکرد نیاز سنجی پژوهشی عموما به عنوان فرآیند ارزیابی و مقایسه پژوهش های مختلف در نظر گرفته می شود که در پرتو آن باید ضمن تعریف اهداف، معیار ها و استاندار مناسب ،پروژهای مختلف مختلف تحقیقاتی با این معیار و استانداردها سنجیده شوند و نقش و کمک نسبی هر یک از پروژه به تحقیق اهداف تعیین شده به دقت ارزیابی شود و نهایتا بر مبنای مقایسه بازده و نتایج واقعی هر یک از پروژه ها، طرح ها ی مختلف اولویت بندی شوند. در عین حال«مطالعه امکان سنجی » یکی از مولفه های مهم این رویکرد تلقی می شود که در آن امکان اجرا یا عملی بودن هر یک از پروژه ها به عنون یک معیار اساسی مورد توجه قرار می گیرد.

رویکرد تقاضا-محور در این رویکرد، نیاز های پژوهشی رب مبنای چشم انداز شرکای عمده درون و برون نظام پژوهشی به ویژه مجریان و کاربران ترسیم می شود. این امر مستلزم آن است که از روش های مشارکتی و مشورتی در نیاز سنجی پژوهشی استفاده به عمل آید و یا اینکه مخاطبان و شرکای عمده آنقدر توانمند باشند که در خصوص نیاز سنجی اظهار نظر کنند. یافته های پژوهشی نشان می دهد که رویکرد مبتنی بر تقاضا محور عمدتا در سطوح پایین نیازسنجی پژوهشی مانند گزینش پروژه های تحقیقاتی با موفقیت بیشتری اجراشده است.

روش مناسب ترجمه در پایان نامه ها و تحقیقات حوزوی

نوشته شده توسطمعاونت پژوهش حوزه علمیه الزهرا(سلام الله علیها) شه 29ام خرداد, 1397

طلاب حوزه های علمیه باید در کار ترجمه متون دینی به دو موضوع خاص توجه کنند:

ا. بافت و نظام متنی زبان مبدأ

مترجم باید در ترجمه دینی به نظام عناصر آشنا-ناآشنا و نیز چگونگی آرایش کلمات در داخل جملاتن توجه کای داشته باشد؛ چرا که کوچکترین تغییر در این عناصر منجر به تحریف پیام و دخالت در محتوای آن می شود  متون دینی به لحاظ ماهیت ویژه خود تحمل چنین تحریف و دخالتی را ندارند.

2.مسائل فرهنگی

به لحاظ اینکه مفاهیم این نوع متن ممکن است از نظر فرهنگی، ناهمگونی وسیعی با فرهنگ زبان مقصد داشته باشد، بر این اساس ممکن است مترجم در یافتن معادل در زبان مقصد برای اینگونه مفاهیم دچار مشکل  شود. برای فع این مشکل، مترجم باید توضیحاتی را در زیر نویس و به صورت حاشیه برای مطالب بیاورد تا بدون اینکه ضربه ای به متن اصلی بخورد، معنا واضح و روشن شود.

این امر به دلیل یکی نبودن بانک دانش مخاطبان اولیه و بانک اطلاعات مخاطبان زبان مقصد، اتفاق می افتد و بنابراین بر مترجم لازم است که بسیاری از اطلاعاتی را که نویسنده اصلی به صورت ضمنی باقی گذاشته است، با صراحت بیان کند، در عین حا باید بسیار دقت کند که با افزودن این گونه اطلاعات ، هدف نویسنده اصلی را دگرگون نکند.از این رواست که باید در توضیحات به صورت حاشیه نه درون متن اصلی آورده شود.

با توجه به آنچه گفته شد، طلاب باید در پایان نامه های خود می بایست از روش ترجمه اصطلاحی(در این ترجمه، مترجم در ساختارهای دستوری و انتخاب اقلام واژگان از شکل های طبیعی زبان مقصد استفاده می کند. اصل غالب این نوع ترجمه این است که معنای زبان مبدأ را به شکل طبیعی زبان مقصد مجددأ ارائه می کند.) استفاده کنند.

ترجمه و انواع آن

نوشته شده توسطمعاونت پژوهش حوزه علمیه الزهرا(سلام الله علیها) شه 28ام خرداد, 1397

ترجمه یکی از ارکان اصلی هر زبانی در جای خود یکی از اساسی ترین عوامل فرهنگ و تمدن هر جامعه به شمار می رود. ترجمه مهمترین وسایل ارتباط، انتقال و القاء افکار سازنده ملتها به یکدیگر است و اکنون که علم در تمام زمینه ها به سرعت در حال گسترش و پیشرفت است و دستیابی به تازه های علمی در جای جای جهان صورت می پذیرد، تنها راه بهره مندی از این تازه ها، ترجمه و برگردان این یافته های جدید به زبان هر ملت است. از این رو ترجمه لازمه بهبود زندگی اجتماعی، اقتصادی  صنعتی کشورها بوده و از جمله راه های بهره گیری از تجارب آنها در زمینه های مختلف علم وادب و صنعت وهنر است.

نکته قالب توجه در ترجمه این است که مترجم باید علت، هدف،مخاطب ترجمه، مسائل ، ضرویات و ارجحیت ها را مد نظر داشته باشد.تا با اولویت بندی هر کدام از آنها و در نظر گرفتن توانایی دانش خود اقدام به کار نماید.

ارئه تعریف دقیق و فنی از ترجمه کار ساده ای نیست. تعاریف متعددی از ترجمه انجام شده که غالبا کلی و نظری است. در کتب متعدد نویسندگان با ارائه تعاریف مختلف از مترجمان گوناگون سعی کرده اند تعریفی جامع  و فراگیر از ترجمه ارئه دهند که بعضی از آنها عبارتند از:

- فرآیند جایگزینی متنی زبان مبدأ به وسیله عناصر متنی زبان مقصد که طی آن مترجمه باید سعی کند با این عمل جایگزین سازی خود زمینه ای را فراهم بیاورد که در آن نویسنده اصلی و خواننده متن ترجمه با هم به تعامل  و تاثیر متقابل بپردازند.

-برگرداندن یک واژه، مطلب،متن، مفهوم یا اندیشه از زبانی به شکل زبان دیگر، به نحوی که حداکثر رسالت و حفاظت محتوای آن موضوع رعایت شود و در عین حال بری خواننده ای که به زبان او برگردانده شده، به بهترین شکل ممکن قابل فهم درک،،،فهم و بهره برداری باشد.

ترجمه بر اساس آنکه به شکل زبان مبدأ توجه داشته باشد یا به معنای آن، به سه نوع تقسیم می شود:

-ترجمه تحت اللفظی: ترجمه کلمه به کلمه است که اصولا معلول عدم آشنایی مترجم به هر زبان و کاربرد نادرست واژگان، اصطلاحات و عبارات اصطلاحی آنها می باشد.

-ترجمه اصطلاحی: در این ترجمه، مترجم در ساختارهای دستوری و انتخاب اقلام واژگان از شکل های طبیعی زبان مقصد استفاده می کند. اصل غالب این نوع ترجمه این است که معنای زبان مبدأ را به شکل طبیعی زبان مقصد مجددأ ارائه می کند.

-ترجمه آزاد: ترجمه ای که اطلاعاتی اضافه بر آنچه در متن مبدأ آمده به آن افزوده شده است  مترجم پیام متن مبدأ را صرف نظر از آرایش ردیفی زبان مبدأ به صورت آزاد در چهار چوب زبان مقصد ترجمه می کند. این نوع ترجمه برای انتقال علوم  و آموزش همگانی می تواند مناسب باشد و یا برای متونی که ترجمه آن غیر ممکن باشد؛ چرا که آسان ترین راه برای انتقال دانش به جویندگان آن، آسان سازی علم و حذف اصطلاحات پیچیده و نوشتن با قلمی روان و نثری گویا است که این امر جز از طریق ترجمه آزاد صورت نمی گیرد.

کاظم لطفی پور ساعدی، درآمدی به اصول و روش ترجمه

حسین هژیر بر نژاد آیین ترجمه

کاربرد خط فاصله در جست و جو

نوشته شده توسطمعاونت پژوهش حوزه علمیه الزهرا(سلام الله علیها) شه 22ام خرداد, 1397

یکی از اساسی ترین و هوشمندانه ترین روش های در جستجو به کاربردن خط فاصله است. برخی از اوقات ممکن است که شامل دنبال کلمه ای بگردید که بیش از یک معنا دارد، برای مثال کلمه «bass» در ماهی گیری به معنای «ماهی خالدار» است و در موسیقی به معنای«صدای بم».

برای حل این گونه مشکلات می توانید از عملکرد"_” استفاده کنید، تا گوگل به دنبال سایت هایی بگردد که کلمه بعد از این عملکرد در آن ها نباشد.. باید دقت کرد که قبل از کاراکتر"_” یک فاصله(space) وجود داشته باشد ولی کلمه بدی بدون فاصله، فورا پس از آن بیاید.

مثلا اگر bass مورد نظر شما موزیک باشد، می توانیدتایپ کنید base-music.